Vergunning warmtepomp: is dit nodig of niet?

Een vergunning voor een warmtepomp; moet je die aanvragen of is het niet nodig? Deze vraag ontvangen wij regelmatig van onze klanten, daarom wijden we er een uitgebreid blog aan waarin we antwoord geven op deze vraag.

De warmtepomp als verwarmingssysteem wint snel aan populariteit in ons land. Er bestaan verschillende warmtepompen, zoals een lucht-lucht warmtepomp, een bodem-water warmtepomp en een hybride warmtepomp. Een buitenunit van een waterpomp lijkt best wel op een airconditioning, hiervoor heb je een vergunning nodig. Het is dan ook logisch dat je je afvraagt of een vergunning voor een warmtepomp nodig is of niet.

Is een vergunning nodig: ja of nee?

Een vergunning voor een waterpomp is soms, maar niet altijd nodig. Het antwoord op de vraag: Is een vergunning nodig voor een waterpomp, is dus ja én nee.

Je hebt geen vergunning nodig voor een waterpomp als er voor het installeren van de waterpomp alleen bouwtechnische aanpassingen nodig zijn in de woning (en niet aan de buitenkant). Als je gekozen hebt voor een lucht-lucht warmtepomp is dit het geval. Voor dit soort waterpompen zijn vaak slechts kleine aanpassingen nodig in de woning. Je hoeft daarom geen vergunning voor je waterpomp aan te vragen, want er verandert weinig aan de buitenzijde van de woning en je belast het milieu niet.

Wordt er een buitenunit voor de waterpomp geïnstalleerd in de tuin, dan heb je wel een vergunning nodig. Je kunt dit vergelijken met een vergunning voor een airconditioning. Er verandert iets aan de buitenzijde van de woning, hierdoor kun je zeggen dat de woning een stukje groter wordt. Bovendien kan het zijn dat de woning waar je woont hoort bij een beschermd stadsgezicht. Dit zijn twee redenen waarom er een vergunning voor de waterpomp aangevraagd moet worden.

Om een water-water, of bodem-water warmtepomp te installeren moet er diep gepompt worden in je tuin. Er moet een systeem van buizen, of lussen, worden aangelegd die de warmte uit de bodem of het grondwater gaat halen. Dit betekent dat er flinke aanpassingen op jouw erf en aan de woning gedaan moeten worden. Dit type warmtepomp wordt door sommige mensen in de garage of kelder geplaatst. Je kunt er ook voor kiezen om het systeem in een houten schuur of tuinhuis te plaatsen. Vinden er veel aanpassingen plaats aan het erf, dan is soms een vergunning nodig. Voor de grondboring heb je in principe geen bouwvergunning nodig. In de meeste gevallen stelt de gemeente een meldingsplicht noodzakelijk, bovendien kunnen ze ook een milieuvergunning verplicht stellen.

Vergunning voor buitenunit aanvragen

Wordt er aan jouw woning een buitenunit geplaatst voor de warmtepomp? Dan heb je een omgevingsvergunning nodig. Een omgevingsvergunning is een vergunning die verplicht gesteld wordt als er bepaalde bouwwerkzaamheden of sloopwerk aan de buitenzijde van een pand gedaan worden. Worden er activiteiten gedaan, die de fysieke omgeving van een erf of pand aantasten, dan is een omgevingsvergunning nodig. Het plaatsen van een buitenunit zorgt ervoor dat het aanzicht van jouw woning verandert. Er wordt als het ware een deel aangebouwd, hierdoor verandert de omgeving van de woning. De gemeente kan het niet eens zijn met deze veranderingen, maar ook omwonenden zouden bezwaar kunnen hebben. Dit zijn redenen waarom een vergunning voor de buitenunit van de warmtepomp noodzakelijk is.

Een omgevingsvergunning vraag je aan bij het Omgevingsloket. De gemeente beoordeelt de aanvraag en keurt deze goed of af. Het aanvragen brengt kosten met zich mee, deze variëren per gemeente en hangt af van de grootte van het project.

Vergunning voor bodemwarmtepomp

Als je gekozen hebt voor een water-water warmtepomp, dan heb je in sommige gevallen een vergunning nodig. Dat geldt in het geval wanneer er een boring gedaan moet worden die 50 meter of dieper de grond in gaat.

Een vergunning van de gemeente is ook nodig wanneer er gekozen is voor een systeem waar gevaarlijke stoffen doorheen stromen. Een bodemwarmtewisselaar werkt meestal namelijk met een mengeling van antivries en water. In zo’n geval heb je dus een milieuvergunning van de gemeente nodig. Deze regel geldt niet voor een systeem dat werkt met een mengsel van water en glycol. Welk mengsel er door de leidingen gaat stromen bepaalt dus of je een vergunning voor de bodemwarmtepomp nodig hebt of niet. Daarbij hangt het helemaal af van de gemeente waar je woont of en welke vergunning je nodig hebt.

In veel gevallen geldt in de gemeente slechts een meldingsplicht. Je zal dan de aanleg van de bodemwarmtepomp moeten melden bij het Omgevingsloket. Deze plicht geldt in de volgende gevallen:

• Is de totale geïnstalleerde drijfkracht van de warmtepomp meer dan 5 kW? Dan heb je een meldingsplicht.
• De meldingsplicht geldt ook als er voor de bodemwarmtepomp niet dieper dan 50 meter geboord hoeft te worden.

Hoe vraag je een vergunning?

Een vergunning voor je warmtepomp kun je aanvragen bij jouw gemeente, maar je kunt ook naar www.omgevingsloket.nl gaan om de vergunning digitaal aan te vragen. Hier kun je zelfs een vergunningscheck doen om na te gaan of je echt een vergunning nodig hebt. Op de website moet je een aantal gegevens invullen waarna er aangegeven wordt of en welke vergunning vereist is. Hierna kun je de benodigde formulieren uitprinten, invullen en indienen bij jouw gemeente, maar je kunt de vergunningen ook digitaal aanvragen.

Ga je liever zelf naar de gemeente? Dan kun je daar een papieren versie afhalen. Op het aanvraagformulier vul je alle gegevens in, je vertelt wat voor activiteiten er uitgevoerd moeten worden en je voegt bijlagen toe, zoals bouwtekeningen. De gemeente kan naar aanleiding van je aanvraag komen met bepaalde aanvullende vragen. Het aanvragen en goedkeuren van een omgevingsvergunning duurt meestal 8 weken, maar de gemeente kan dit nog eens 6 weken verlengen. Maximaal kan het dus 14 weken duren voordat je aanvraag goedgekeurd of afgewezen is.

Wat gebeurt er als je geen vergunning aanvraagt?

Er zijn mensen die ervoor kiezen om geen vergunning voor de waterpomp bij de gemeente aan te vragen. De kans is echter groot dat de gemeente er snel of in verloop van tijd wel achter komt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer er buren gaan klagen over de bouwactiviteiten, als bij verkoop de kadastrale aanduiding niet klopt of als de resultaten van de aanleg niet kloppen met de aanvraag.

De gemeente zal in zo’n geval handhavend optreden, omdat ze hiertoe verplicht zijn. Je kunt bijvoorbeeld gesommeerd worden om alles weer in oude staat terug te brengen. Doe je dit niet, dan zal een dwangsom van een flink bedrag gevraagd worden. Komt de gemeente tijdens de verbouwing erachter dat je geen vergunning hebt, dan kunnen ze je een bouwstop geven. Je mag dan pas weer verder met het installeren van de warmtepomp wanneer de vergunning goedgekeurd is. Het meest vervelende gevolg is dat alles teruggebracht moet worden naar de oude staat. Je hebt dan flinke kosten gehad voor de aanleg en installatie van de warmtepomp, bovendien moet je nog meer kosten maken om alles weer in oude staat te herstellen.

Dit wil je te allen tijde vermijden, wij raden dan ook aan om altijd de benodigde vergunningen aan te vragen voordat je de warmtepomp laat installeren.